الماس تراشکاری چیست؟
الماس‌های برشکاری، تیغچه یا اینسرت (Insert) یک نوع ابزار برش هستند که برای برش، ماشین‌کاری و پرداخت قطعات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. از انواع مختلف الماس می‌توان به الماس سرامیکی (CBN)، الماس کف‌تراشی، الماس گام‌زنی و الماس کاربیدی اشاره کرد. الماس‌های تراشکاری کدگذاری مخصوص خود را دارند که با بررسی آن‌ها، می‌توان به مشخصات دقیق هر الماس پی برد.
گرید بندی الماس‌های تراشکاری
انواع مختلفی از الماس‌های تراشکاری وجود دارند که معمولا در ماشین‌های تراش مورد استفاده قرار می‌گیرند و هرکدام برای متریال، شرایط برش و کاربرد خاصی طراحی شده‌اند و دارای درجه، اندازه، شکل هندسی و تلرانس خاصی هستند. انتخاب بهترین الماس تراشکاری به عوامل مختلفی از جمله ماده‌ی در حال تراش، شرایط برش و سطح مورد نظر بستگی دارد.
بر اساس کاربرد
الماس‌های کاربیدی؛ از الماس‌ها از کاربید تنگستن ساخته شده‌اند و به دلیل سختی و مقاومت در برابر سایش معروف هستند. آن‌ها برای برش طیف گسترده‌ای از متریال از جمله فولاد، فولاد ضدزنگ، چدن و فلزات غیرآهنی مناسب هستند.
الماس‌های سرامیکی؛ این الماس‌ها از مواد سرامیکی مانند آلومینا یا نیترید سیلیکون ساخته می‌شوند. آن‌ها برای ماشین‌کاری آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت، سوپرآلیاژها و فولادهای سخت شده با سرعت بالا ایده‌آل هستند.
الماس جوشی؛ این نوع از اینسرت‌ها شرایط یک جوشکاری تمیز و دقیق را به شما ارائه می‌کند. به کمک این نوع الماس می‌تواند قطعات را محکم به هم جوش داد. همچنین در عملیات برشکاری و صیقل‌کاری هم می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
الماس‌های روکش‌دار؛ این الماس‌ها دارای لایه‌ی نازکی از پوشش و کاور (معمولا از جنس نیترید تیتانیوم، کربونیترید تیتانیوم و نیترید آلومینیوم تیتانیوم) هستند روی لبه‌ی برش اعمال می‌شود تا مقاومت و عمر الماس‌ها را بیشتر کند.
الماس‌های CBN؛ الماس‌های مکعبی که از جنس نیترید بور هستند برای ماشین‌کاری فولادهای سخت شده و چدن‌ها با سرعت بالا استفاده می‌شوند. این الماس‌ها مقاومت در برابر سایش و پایداری حرارتی عالی را ارائه می‌دهند.
الماس‌های PCD؛ از جنس الماس پلی کریستالی هستند و برای ماشین‌کاری مواد غیرآهنی مانند آلومینیوم، مس و پلاستیک استفاده می‌شوند. آن‌ها سرعت برش بالایی دارند و سطح متریال را به طور عالی پرداخت می‌کنند.
الماس‌های High-Feed؛ این نوع از اینسرت‌ها برای ماشین‌کاری با سرعت بالا با عمق برش کم و نرخ تغذیه بالا طراحی شده‌اند. آن‌ها برای عملیات خشن کردن ایده‌آل هستند و می‌توانند نرخ حذف فلز را افزایش دهند.
الماس‌های شیارزن؛ این نوع از اینسرت‌ها دارای هندسه‌ای تخصصی برای برش شیارها و سایر ویژگی‌های روی قطعه‌ی کار هستند. آن‌ها در عرض و عمق مختلف برای تطبیق با نیازهای مختلف ماشین‌کاری طراحی شده‌اند.
اینسرت‌های جداسازی؛ این الماس‌ها برای جدا کردن یا بریدن قطعات کار از مواد اصلی استفاده می‌شوند. آن‌ها هندسه‌ی خاصی برای اطمینان از برش تمیز و دقیق دارند.
علاوه بر این موارد، برخی از مدل‌های الماس نیز هستند که به فقط برای انجام یک نوع عملیات یا برش یک نوع خاصی از متریال طراحی و تولید شده‌اند:
الماس استیل تراش
الماس آلومینیوم تراش
الماس چدن تراش
الماس فولاد تراش
و در نهایت الماس‌های سری X که به طور سفارشی و برای عملیات‌های خاص طراحی و ساخته می‌شوند.
بر اساس شکل و فرم
الماس‌های مربعی؛ دارای چهار ضلع مساوی هستند و معمولا برای عملیات تراشکاری عمومی در سطوح خارجی و داخلی استفاده می‌شوند.
الماس‌های گرد؛ دایره‌ای شکل هستند و اغلب برای عملیات پروفیل، کانتورینگ و مراحل تکمیلی استفاده می‌شوند.
الماس‌های مثلثی؛ دارای سه ضلع مساوی هستند و برای کاربردهای خشن، پخ کردن و مرحله‌ی تکمیلی مناسب هستند.
الماس‌های لوزی؛ دارای دو زاویه‌ی تند و دو زاویه‌ی منفرد هستند و برای عملیات تراشکاری، روکش کردن و شیارتراشی استفاده می‌شوند.
الماس‌های متوازی الاضلاع؛ این اینسرت‌ها برای دقت بالا در کار، بهره‌وری و کیفیت بیشتر تراشکاری بسیار مناسب هستند.
الماس‌های مستطیلی؛ برای ایجاد لبه‌های برش متعدد، حذف کارآمد متریال اضافی و شکل‌دهی به قطعات طراحی شده‌اند. این الماس‌ها می‌توانند عمر ابزار را طولانی‌تر کنند و هزینه‌ی آن را کاهش دهند.
الماس‌های هشت ضلعی؛ دارای هشت ضلع هستند و برای کاربردهای مختلف تراشکاری یک انتخاب همه کاره محسوب می‌شوند.
بر اساس اندازه و تلرانس
اندازه‌ی الماس‌ها به ابعاد آن مانند طول، عرض و ضخامت لبه‌ی برش اشاره دارد. طول لبه‌ی برش معمولا به واحد اینچ بوده و در لیست مشخصات فنی اینسرت‌ها قابل بررسی است.
تلرانس برای اطمینان از دقت و ثبات در عملیات ماشین‌کاری توسط سازندگان مشخص می‌شود که از حرف A تا U تقسیم‌بندی می‌شود. A بالاترین تلرانس را دارد و هرچه‌قدر این حرف از کلمه‌ی A دورتر شود، تلرانس و دقت آن نیز کاهش پیدا می‌کند.
تلرانس‌های تنگ
اگر فرآیند کار و تراشکاری شما نیاز به دقت بالا، ظریف‌کاری و تلرانس قوی نیاز دارد، باید الماس‌هایی را با ابعاد و درجه‌ی تنگ‌تر انتخاب کنید. این الماس‌ها در حین کار ثبات بیشتری دارند و لرزش ایجاد نمی‌کنند؛ بنابراین پرداخت بهتر و کار تمیزتری را ارائه می‌کنند.
تلرانس‌های عمومی
برای عملیات تراشکاری معمولی که دقت خیلی زیادی در حین کار نیاز نیست، الماس‌هایی با تلرانس استاندارد و عمومی می‌توانند کافی باشند. این الماس‌ها برای کاربردهای خشن‌تراشی یا پرداخت مناسب‌اند که دقت در اندازه‌ی ابعاد خیلی مهم نیست.
۱. متریال
موادی که قرار است تراشکاری و عملیات روی آن انجام شود را در نظر بگیرید. مواد مختلف به انواع متفاوتی از الماس با درجه و شکل هندسی نیاز دارند. برای مثال، الماس‌های کاربیدی برای برش فولاد و متریال‌های سخت مناسب هستند. در حالی که الماس‌های سرامیکی برای ماشین‌کاری آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت با سرعت بالا مناسب هستند.
۲. شرایط برش
سرعت برش، سرعت تغذیه و عمق برش از دیگر مواردی هستند که در انتخاب الماس اهمیت دارند. الماس‌های مختلفی برای شرایط خاصی از برش طراحی شده‌اند، پس بهتر است بهترین مدل را با در نظر گرفتن سرعت و تغذیه انتخاب کنید.
۳. هندسه‌ی الماس
هندسه‌ی الماس روی کیفیت کار شما تاثیر خواهد گذاشت.
۴. پوشش و کاور الماس
الماس‌های تراشکاری اغلب با مواد مختلفی مانند TiN ، TiCN یا TiAlN پوشانده می‌شوند تا در برابر ساییدگی مقاومت بیشتر و همچنین طول عمر بالاتری داشته باشند. پوششی را در نظر بگیرید که برای عملیات کار شما مناسب باشد.